We maken een onderscheid tussen positieve en negatieve gevoelens. Tussen wat goed voelt en wat niet. Tussen liefde en haat. Mooi en lelijk. Zwart en wit. Dit betekent dat we de dingen die we ervaren, categoriseren en beoordelen. En in de dualistische of polaire wereld waarin we leven is dat niets abnormaals.
Maar dit hoeft niet te betekenen dat we moeten kiezen of verwerpen. Ik heb ontdekt dat het mogelijk is om in het reine te zijn met de dualiteit zonder de dingen op te splitsen. Hoe paradoxaal het ook mag klinken: de dualiteit der dingen is niets anders dan eenheid. Want het ene kan onmogelijk bestaan zonder het andere. En dat stelt mij gerust.
Ik hoef mij bijvoorbeeld niet bedreigd te voelen door onwetendheid omdat ik nu weet dat onwetendheid niet kan bestaan zonder haar tegenovergestelde, namelijk kennis. Als jong meisje concludeerde ik op een gegeven moment dat onwetendheid de bron van alle ellende was. En dat we onwetendheid de wereld moesten uithelpen. Nu weet ik dat de kennis waar ik zo van hou niet kan bestaan zonder onwetendheid. Tegenpolen zijn met elkaar verbonden. Ze zijn in feite één geheel. Ze vullen elkaar aan.
Hoe weten we wat het is om geliefd te zijn, als we geen notie hebben van het omgekeerde? Wat weten we over vrijheid zolang we ons niet gevangen hebben gevoeld? We kunnen de waarde der dingen pas echt inschatten als we het geheel hebben ervaren. Het cliché zegt dat je pas beseft wat je hebt, op het moment dat je het verliest. En dat is, zoals de meeste clichés, helemaal waar.
Wanneer we iets ervaren dat we liever niet ervaren, iets dat we negatief noemen, dan is weerstand tegen die ervaring geen oplossing. Negatieve of moeilijke gevoelens hebben evenveel ‘bestaansrecht’ als positieve gewaarwordingen. Ik ben ervan overtuigd dat niets voor niets is. Dat er achter alles een boodschap of reden schuilt. Wanneer we het negatieve wegwuiven of negeren, dan gaan we aan die boodschap voorbij. Het vraagt moed en vertrouwen om moeilijke ervaringen te doorvoelen en te accepteren. Maar in plaats van boos en opstandig te worden, kunnen we ons afvragen: wat wil dit zeggen? Wat wordt er gecommuniceerd? Wat zie ik over het hoofd?
Een bepaalde problematiek zal zich blijven herhalen zolang we de boodschap of levensles niet begrepen hebben. Mijn ervaring met een chronische ziekte is daar een goed voorbeeld van. Zolang ik niet doorhad dat het antwoord van de problematiek in mezelf te vinden was, bleef dezelfde ellende zich telkens opnieuw voordoen. Ik vroeg aan iedereen behalve aan mezelf: wat moet ik doen om te genezen?
Als er zich symptomen voordoen, dan vraag ik aan mezelf wat ze willen zeggen. Ik vraag aan mezelf wat ik wil. Wat probeer ik aan mezelf te communiceren? Ik leg de verantwoordelijkheid dus bij mezelf. Wat niet wil zeggen dat ik mezelf iets verwijt of dat ik iets ‘fout’ doe. Ik heb geleerd dat goed en fout eveneens polaire concepten die evenwaardig zijn in hun bestaan. Maar het blijven wel concepten, ideeën in ons hoofd, die sterk onderhevig zijn aan subjectiviteit. Omwille van die subjectiviteit is er in ons dualistisch bestaan geen absolute waarheid. Elke bewering kan tegengesproken worden. Juist omdat elke bewering gewoonweg niet kan bestaan zonder haar tegengestelde.
Fysieke problematieken zoals ziekte of pijn, zijn een uitvergroting van datgene dat reeds aanwezig was, alvorens de problemen zich fysiek manifesteerden. Indien een bepaald aspect van onszelf, of een levensles, systematisch genegeerd wordt, dan zal deze alleen maar groeien en transformeren tot iets dat we niet meer kunnen negeren. Zo heb ik het bijvoorbeeld jarenlang nagelaten om mijn grenzen vanuit eigenliefde af te bakenen. Ik deed wat ik dacht dat ik moest doen, vaak in functie van wat anderen over mij zouden denken. Maar ik deed niet wat ik eigenlijk voelde dat ik wou doen en deed mezelf daarmee tekort. De boodschap omtrent het afbakenen van grenzen werd mij doorheen de jaren steeds prominenter opgedrongen totdat ik elke dag ziek in bed lag. Als men mij toen zou gevraagd hebben hoe de ziekte mij deed voelen, dan had ik geantwoord: begrensd!
Pas als ik doodziek was en niet meer in staat was om anderen te pleasen en mijn prestatiedrang achterna te lopen, dan was ik bereid om naar mijn eigen noden te luisteren. Pas dan besefte ik wat echt belangrijk was in mijn leven. Ik zag eindelijk in hoe belangrijk het was om mijn grenzen te respecteren. Daarmee wil ik zeggen: kiezen voor wat ik graag doe en me niet verplicht voelen om iets anders te doen. Maar om tot dat inzicht te komen, heb ik mezelf serieus onder druk moeten zetten.
In wezen is alles één en is er geen onderscheid tussen de dingen die bestaan. Jij en ik zijn één. Vanuit ons fysieke menselijk perspectief is dat niet evident om gewaar te worden. De dualiteit die we menen te voelen is eigenlijk een illusie. Maar dat wil niet zeggen dat deze illusie geen betekenis heeft. Ook de dualistische illusie is er met een reden. In essentie maken alle dingen deel uit van één oneindig scheppend bewustzijn. We kunnen dit God noemen. En God wil en kan werkelijk alles ervaren. Maar dan ook ALLES. De mogelijkheden zijn oneindig. Mijn perspectief als Karolien Deman is daar slechts een heel klein deeltje van. Jouw perspectief als lezer is een ander deeltje. Om alles diepgaand te kunnen ervaren, werden er verschillende perspectieven ontworpen. Vanuit een bepaald perspectief lijkt het inderdaad dat er een verschil is tussen ik en de ander. Mijn perspectief versus jouw perspectief. Maar toch zijn we één en dezelfde die beide perspectieven aan het ervaren is. En alles wordt simultaan ervaren, hier en nu. Want ook tijd en ruimte zijn illusies.
Levende als mens in een dualistische wereld, zijn we onderhevig aan illusies. En dat is oké. We kunnen meester worden in het hanteren van illusies. Illusies kunnen getransformeerd of gecreëerd worden. En een evenwicht in de dualiteit der illusies is nog het meest wensbare. Bijvoorbeeld: toen ik erg ziek was, leefde ik in de illusie van begrenzing of beperking. Deze illusie die ik als negatief beschreef, had toen de overhand. Ik had mezelf kunnen neerleggen bij dat idee en definitief besluiten dat beperking nu eenmaal deel van mijn leven uitmaakte. Heel even heb ik dat ook oprecht gedacht. Maar ik heb het tij weten te keren. Ik werd mij bewust van mijn beperkende overtuigingen en besloot om alles op alles te zetten om deze te transformeren. Ik was zodanig ziek en wanhopig dat ik werkelijk alles wou proberen. Het transformeren of herprogrammeren van overtuigingen en gewoonten is een erg moeilijke maar zeer vruchtbare oefening. In mijn boek en video’s heb ik daar meermaals over.
Er bestaan heel veel technieken die je kunt toepassen om je overtuigingen en gewoonten te transformeren. Alom gekende zijn bijvoorbeeld meditatie, visualisatie of het uitspreken van affirmaties. Om los te komen van mijn ideeën omtrent beperking, focuste ik elke dag op het omgekeerde, namelijk onbeperkt zijn. Mantragewijs sprak ik affirmaties uit waarin ik mezelf overtuigde van mijn onbegrensde mogelijkheden. Ik zei tegen mezelf dat ik alles kon. Dat ik tot alles in staat was. Ik oefende mezelf in het simuleren van zulke ervaring. Hoe zou het zijn indien ik fysiek onbeperkt was? Wat zou ik dan doen? En nog belangrijker: wat zou ik dan voelen? Dat is wat visualiseren is.
Nu ik mij niet meer ziek voel en daadwerkelijk alles kan doen waar ik zin in heb, besef ik dat ik in wezen zowel beperkt als onbeperkt ben. Want ik ben alles, ik ben het geheel, en het geheel sluit niets uit. Net zoals alles in de dualistische wereld, heeft ook beperking een tegenpool nodig om te kunnen bestaan. Ik aanvaard beide polen. En dat aanvaarden gaat heel gemakkelijk als er een evenwicht is tussen beide polen. In de periode dat ik me ziek voelde, was dat evenwicht zoek. Ondanks dat de dualiteit een illusie is, dienen we om echt gelukkig en vrij te zijn een evenwicht te hanteren in de illusies. Je hoeft dus niet te kiezen tussen goed of slecht. Tussen licht of donker. Je bent beide. En naargelang de context kan het ene of het andere doorwegen. Dat bepaal jij zelf. Want jij bent de schepper van je realiteit. Een schepper of een kunstenaar die kan kiezen uit een oneindig palet aan mogelijkheden.
In de dualiteit heeft alles zijn tegengestelde nodig om te kunnen bestaan.